)
Nedir ?
Sigorta, henüz ortaya çıkmamış gelecekte ortaya çıkması muhtemel risklerin güvence altına alınmasını sağlayan bir sistemdir. Henüz var olmayan ve fakat ileride gerçekleşebilecek olan riskler sigorta teminatı altına alınabilir. Teminat kapsamındaki riskler ileri bir tarihte gerçekleştiğinde buna bağlı olarak doğan zararlar sigorta şirketi tarafından tazmin edilir.
Katılım (Tekafül) Sigorta
Tekafül Nedir?
- “ Tekafül ” Arapça kelime olan “kefalet” kökünden türemiş olup kefil olma, yardımlaşma ve dayanışma anlamlarına gelmektedir. Bireylerin maruz kaldıkları risklere karşı bu risklere güvence verilmesine ilişkin yapılan anlaşmadır.
- Genel olarak tekafül, bireylerin ilerde karşılaşabilecekleri herhangi bir zarar veya hasar karşısında önceden anlaşarak ortak bir fon havuzu oluşturup söz konusu zararın ya da hasarın bu fon havuzundan karşılanması şeklinde gerçekleştirilen, mevcut sigortacılık işlemlerine alternatif olarak, günümüze entegre edilerek geliştirilen bir tür sigorta yöntemidir. Oluşturulan fon havuzundan zararlar karşılandıktan sonra kalan fazlalıklar, “helal olma” ölçütüne uygun; aşırı belirsizlikten, kumardan ve faizden uzak, İslami ilkelere uygun yatırımlara aktarılabilmektedir. Söz konusu yatırıma tüm poliçe sahipleri (sigortalılar) ortak olmaktadırlar. Bu bağlamda ortaklık girişiminden elde edilen kârlar da önceden sözleşmede belirtildiği gibi paylaşılmaktadır.
- Tekafül Sigortacılık Kapsamında teminat verilen konularda İslami Hukuku kurallarına göre danışma komitesi tarafından uygunluk verilmeyen işlemlerde sigorta düzenlenmemektedir. Bu durum Danışma komitesi tarafından denetlenmektedir.
Tekafül Sigorta Modelleri
- Tekafül sigorta uygulaması mevcut sigorta uygulamasından farklıdır. En önemli farklardan biri Tekafülde risklere karşı ortaklaşa bir sözleşme ile birleşip doğabilecek tehlikeleri önlemek amaçlı bir fon havuzu oluşturmaktır. Bu fon havuzundan riziko maliyeti karşılandıktan sonra kalan tutarda tüm sigortalıların eşit hak sahibi olmasıdır. Tekafülde gönüllülük esas olduğundan ödenmeyen pirime faiz uygulaması da söz konusu değildir. Zira tekafülde pirim ödemesi değil katkı payı ödenmektedir. Genel olarak tekafül mudaraba ve vekâlet sözleşmeleri temeline dayalı vekil ve ya mudarip (yönetici) ile işlemektedir. Bunların yanı sıra karma yapısı da mevcuttur.
Vekâlet Tekafül Modeli
Vekâlet tekafül modelinde prim ödeyen sigortalılar ile bu primleri yöneten sigorta şirketi arasında vekâlet sözleşmesi imzalanmaktadır. Sözleşme esasınca, vekil şirkete fon havuzundan belirli bir miktar ücret verilip fon fazlası olası bir risk sonucu zarar ve hasarların karşılanması için kullanılır. Kalan fonlar hasarı karşılamaya yetmediği takdirde katılımcılardan gönüllülük Sigortalı Tekafül Sigorta Şirketi 1 2 3 4 5 7 6 Fon Havuzu Hasar Giderleri Yatırım Girişimi Tekafül (Katılım Sigortacılığı) Muhasebesi 3592017/2 esasına göre bir miktar daha fon toplanabilir. Diğer bir ifadeyle Karz-ı Hasen (bağış) yapılır. Fon havuzunda meydana gelen hasarlar ödendikten sonra fon kalanı oluştuğu takdirde ise gerekirse vekil şirket, sigorta katılımcıları adına İslami kaidelere uygun ticari faaliyetlerde bulunabilir. Ayrıca söz konusu vekâlet sözleşmesi gereğince girişim sonucu elde edilen kazanç ya katılımcılara kar payı olarak dağıtılabilir ya da tekrar fon havuzuna aktarılabilir.
Mudaraba Tekafül Modeli
Mudaraba Tekafül sigorta modelinde emek veren (mudarip), yöneten olarak sigorta şirketi, sigortalılardan (prim ödeyenler, katılımcılar) topladıkları primleri bir fon havuzunda biriktirerek taraflar arasında yapılmış olan mudaraba sözleşmesi gereğince İslami prensiplere uygun ticari faaliyetlere yatırım yapar. Ticari faaliyetler sonucu elde edilen gelir, söz konusu sözleşmenin tarafları arasında önceden belirlenen oranlarca paylaşılabildiği gibi fon havuzunda da tutulabilir. Olası bir tehlike, kaza, risk sonucunda meydana gelen hasarlar fon havuzundan karşılanır.
Vekâlet-Mudaraba (Karma) Tekafül
Vekil şirket ve katılımcılar arasında vekâlet sözleşmesi yapılarak primlerin bir fon havuzunda toplandığı ve bu havuzdan vekâlet ücretinin ödendiği, olası bir tehlike sonucunda ise yine bu fon havuzundan hasarların karşılandığı ancak havuzda biriken fonların yeni yatırımlara dönüştürülmesi noktasında ise bunları yönetecek olan mudarip (sigorta şirketi, vekil) ile katılımcılar arasında uygulanan mudaraba sözleşmesi hükümlerine uygun yapılan bir Tekafül modelidir.
Tekafül Sigorta İle Konvansiyonel Sigortacılığın Karşılaştırması
| Konvansiyonel Sigortacılık | Tekafül (Faizsiz Sigortacılık) | |
| Amaç Açısından | Sigortacının kârını arttırma amacına dayalıdır. | Temel amaç sosyal sorumluluk olup toplanan fonlarla poliçe sahiplerinin karşılaşacağı risklere karşı onları korumaktır. |
| Haklar Açısından | Sigorta şirketinin sahibi toplanan fonların sahibidir. | Toplanan fonların ortak sahipleri sigortalılardır. |
| Teminat ve Sorumluluk Açısından | Sigorta sözleşmesi kapsamı dışındaki hasar ve zararlardan sigortacı için sorumluluk yoktur. | Amaç toplum refahı ve korunması olduğundan karşılaşılan her türlü hasar ve zarar ortaklaşa karşılanır. |
| Kâr Açısından | Ödenen primler ile karşılanan hasarlar sonucundaki olumlu ya da olumsuz fark sigorta şirketinin kâr ya da zararını oluşturur. | Ortak havuzda toplanan primlerden hasar tutarı ödendikten sonra kalan fazlalık sigortalılar arasında dağıtılabilir ya da ortak bir yatırıma yatırılabilir. |
| Yasa ve Düzenlemeler Açısından | Gerekli yasa, düzenleme ve denetlemeleri yapan kurum ve kurullar devlet tarafından belirlenir. | Gerekli yasa, düzenleme ve denetlemeleri yapan kurum ve kurullar devlet tarafından belirlenir. |
| Sigorta Sözleşmesinin Feshi Açısından | Sözleşme feshi durumunda fesih zamanına kadarki ödenen pirimler sigorta sahibi ve ortaklarında kalır. | Sözleşme feshi durumunda prim havuzunda kalan tüm fonlar sigortalılara dağıtılır. |
| Muhasebe | Şirketin bir bilanço ve gelir tablosu mevcuttur. | Bir bilanço ve iki gelir tablosu mevcuttur. Şirketin ve katılımcıların gelirleri ayrı ayrı hesaplanır. |
Birlikte Çalıştığımız Sigorta Şirketleri
| Şirket Adı | Web Sitesi |
| Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş. | https://www.katilimemeklilik.com.tr/ |
| Bereket Sigorta A.Ş. | https://www.bereket.com.tr/ |
| Neova Sigorta A.Ş. | https://www.neova.com.tr/ |
| Türkiye Katılım Sigorta A.Ş. | https://turkiyekatilimsigorta.com.tr/ |
